مدل تعالی نگهداری و تعمیرات شرکت فولاد مبارکه

نظام نگهداری وتعمیرات (نت) شرکت فولادمبارکه از بدو راه اندازی شرکت، متناسب با تحولات شکل گرفته در این حوزه دستخوش تغییراتی همچون پیاده سازی TPM،CM،RCM، تغییر ساختار نت و... شده است با توجه به آنکه تغییرات یاد شده از سوی قسمت های مختلف شرکت و در برهه های زمانی مختلف روی داده است عدم تطبیق کامل این تغییرات با نظام موجود نت، افت کارایی و اثربخشی آن ها را به دنبال داشته است. در راستای حل مشکل یاد شده و حرکت در مسیر تعالی نت بصورت نظام مند، ضرورت طراحی یک مدل که کلیه اجزای تعالی نت را در برداشته و بتوان نقشه راهی مطابق با آن جهت ارتقای نظام نت تدوین نمود احساس گردید. جهت تحقق این امر، ضمن الگو برداری از تعدادی از مدلهای تعالی نت مطرح دردنیا از جمله مدل تعالی نت شرکت Arcelor (بزرگترین فولادساز دنیا)، مدل تعالی نت آمریکا، مدل تعالی نت استرالیا و... و بومی سازی آنها بر اساس ادبیات حاکم بر نت فولاد مبارکه، مدل تعالی نت شرکت با استفاده از مشاورین مجرب و همکاری کارگروهی از روسای محترم حوزه نت برای اولین بار در کشور طراحی گردید. از این مدل جهت ارزیابی وضعیت نگهداری و تعمیرات و تدوین نقشه راه نت شرکت استفاده شده است.
این مدل مشتمل بر 10 معیار است که 5 معیار مربوط به رهبری، رشد و یادگیری است و 5 معیار مربوط به سیستم ها و فرایند ها می باشد. در ادامه معیارهای ذکر شده به اختصار شرح داده می شود:
معیار1 : چشم انداز و خط مشی گذاری نت
چشم انداز مقصد نهایی است که از طریق استراتژی نگهداری وتعمیرات در پی دستیابی بدان هستیم. اگر از وضعیت کنونی خود درک درستی داشته باشیم (بدانیم که اکنون کجا ایستاده ایم)، می توانیم چشم اندازی فراگیر خلق کنیم.
در این معیار، مواردی از قبیل وجود سند چشم انداز نت، نظام نامه فرایند های نت، حمایت رهبری، فرهنگ تغییر و تسری استراتژی های نت، وجود نت کیفیتی و اجزای مختلف نت ناب بررسی و ارزیابی می گردد.

معیار2 : مدیریت عملکرد
اگر خواهان نگهداری و تعمیرات بهره ور هستیم می بایست بهره وری نت را اندازه گیری بگیریم. بهره وری یعنی آن چه به دست می آوریم (خروجی) در مقابل چیزی که می دهیم (ورودی). آن چه در نگهداری و تعمیرات بدست می آوریم، عملکرد بهتر تجهیزات است که معمولا بر حسب خروجی تولید اندازه گیری می شود. آن چیزی هم که می دهیم هزینه نت است.
در این معیار، ثبت داده های خرابی، داده های نت پیشگیرانه و اصلاحی، گزارش دهی و تحلیل شاخص های عملکردی و هزینه ای نت، بهینه کاوی در نت و تحلیل چرخه عمر تجهیزات مورد بررسی و سنجش قرار می گیرد.

معیار 3 : ساختار سازمانی
امروزه سازمان های نگهداری و تعمیرات از مفاهیم دستور و کنترل که به عصر صنعتی تعلق داشتند، عبور کرده و با ساختارهایی منعطف تر و خود گردان جایگزین شده اند که استقلال تیم های خدمات دهی کوچک اما موثر را در پی داشته است. معمولا بهترین راهکار در سازمان های بزرگ، ساختار بندی واحد نگهداری و تعمیرات به صورت ترکیبی از کارکردهای محلی و متمرکز است که ارتباطی نزدیک، منظم و رسمی با بخش تولید دارد.
در این معیار وجود ساختار نت مدون، ساختار غیر متمرکز با پشتیبانی متمرکز و با مشارکت بهره بردار، ایجاد تیم های متشکل از افراد با مهارت و توانایی های مکمل و همسو سازی و یکپارچگی آن ها بررسی و ارزیابی می گردد.

معیار 3 : ساختار سازمانی
امروزه سازمان های نگهداری و تعمیرات از مفاهیم دستور و کنترل که به عصر صنعتی تعلق داشتند، عبور کرده و با ساختارهایی منعطف تر و خود گردان جایگزین شده اند که استقلال تیم های خدمات دهی کوچک اما موثر را در پی داشته است. معمولا بهترین راهکار در سازمان های بزرگ، ساختار بندی واحد نگهداری و تعمیرات به صورت ترکیبی از کارکردهای محلی و متمرکز است که ارتباطی نزدیک، منظم و رسمی با بخش تولید دارد.
در این معیار وجود ساختار نت مدون، ساختار غیر متمرکز با پشتیبانی متمرکز و با مشارکت بهره بردار، ایجاد تیم های متشکل از افراد با مهارت و توانایی های مکمل و همسو سازی و یکپارچگی آن ها بررسی و ارزیابی می گردد.

معیار 5 : زیرساخت دانشی و فناوری اطلاعات
یکی از مزایای فناوری اطلاعات این است که به کسب و کارها کمک می کند تا تعاملات، سوابق و مستند سازی ها را ردیابی کنند و بسیاری از محاسبات و برخی از فرایند های کسب و کار را خودکار می کند. برخی سیستم ها توان یادگیری داشته و همچنین قابلیت تصمیم گیری دارند. این سیستم ها می توانند کمک کنند که مدیریت عملکرد نگهداری و تعمیرات بسیار ساده تر و موثرتر شود .
در این معیار، برخورداری از نظام مدیریت مدارک فنی و مرکز اسناد، اجرای نظام مدیریت دانش، سیستم مدیریت اطلاعات نت( CMMS) و یکپارچگی آن با سایر سیستمها و وجود سیستم های خبره نت مورد سنجش قرار می گیرد.

معیار 6 : مدیریت شراکت ها
برون سپاری نگهداری و تعمیرات در سراسر جهان رواج یافته است. دلایل بسیار زیادی برای برون سپاری یا واگذاری نت به شرکتهای بیرونی وجود دارد. مهم ترین دلیل این است که پیمانکار می تواند کار را مقرون به صرفه تر انجام دهد. برخی شرکت ها نیز از برون سپاری برای انتقال ریسک استفاده می کنند.
در این معیار ضمن قلمداد نمودن شرکت های پیمانکار به عنوان شرکای تجاری به مواردی همچون تدوین استراتژی برون سپاری و مدیریت رابطه با پیمانکاران نت، شبکه سازی تیم های چابک و خبره پیمانکاران نت و عقد قرارداد های بلند مدت مشارکت با تعداد محدودی از پیمانکاران با در نظر گرفتن ریسک زنجیره تامین پرداخته می شود.

معیار 7 : مدیریت قطعات / مواد
کلید موفقیت در مدیریت فعالیت های نت، تامین به موقع مواد و قطعات مورد نیاز نت است. اگر زمان بندی فعالیت های نت بدون توجه به دردسترس بودن مواد و قطعات یدکی انجام شود، تمام تلاش ها برای برنامه ریزی بیهوده خواهد بود.
وجود گردشکارهای مدیریت مواد و قطعات، استقرار نظام استانداردسازی، کنترل کیفی و قابلیت اطمینان قطعات و مواد مصرفی و همچنین مدیریت انبارهای نت در سطح کلاس جهانی از جمله مواردی است که در این معیار مورد بررسی قرار می گیرد.

معیار 8 : برنامه ریزی و زمان بندی
انجام فعالیت های نگهداری و تعمیرات نیاز به بهره گیری از منابع مختلف دارد. مدیریت این منابع به صورت همزمان و برنامه ریزی آن ها به گونه ای که مقدار درستی از آن ها در زمان لازم و به شکل مورد نیاز در دسترس باشد، در بیشتر موارد تبدیل به امری دشوار می شود که بسیاری از سازمان ها آمادگی رویارویی با آن را ندارند.
در این معیار مواردی از قبیل مدیریت و برنامه ریزی منابع، کنترل فعالیت های نت بر اساس تحلیل مسیر بحرانی، بهبود تطبیقی شاخص های برنامه ریزی و زمان بندی با متوسط جهانی و پیاده سازی نت ناب مورد بحث قرار می گیرد.

معیار 9 : روش هاي اجرايي نت
اتخاذ رویکرد پیش کنشی برای مدیریت دارایی ها، به معنای مدیریت خرابی ها پیش از بروز آن هاست.
در این معیار شناخت و جاری سازی تاکتیک ها و روش های نت پیش گیرانه و پیش گویانه، بازنگری مستمر در روش های نت با رویکرد تحلیل چرخه عمر و تحلیل ریسک های نت مورد بحث و کنکاش قرار می گیرد.

معیار 10: مهندسی قابلیت اطمینان
مدیریت قابلیت اطمینان به معنای بیشینه سازی زمان در دسترس تجهیزات و کمینه سازی تعداد توقفات تعمیراتی است. برای تضمین قابلیت اطمینان بازرسی دقیق تجهیزات، انجام نت پیشگیرانه و پیشگویانه مناسب و تحلیل خرابی تجهیزات ضروری است.
این معیار تمرکز بر روی تحلیل و رفع علت ریشه ای خرابی ها (RCFA) و نگهداری و تعمیرات مبتنی بر قابیلت اطمینان (RCM) دارد. از روش RCM برای تعیین مناسب ترین سیاست نگهداری و تعمیرات برای هردارایی متناسب با قابلیت اطمینان مورد نیاز، استفاده می شود.
